Marktplaats maakte – naar mijn bescheiden mening – de tv-commercial van 2022. Hierin zie je kinderen met stralende ogen door een paradijs vol speelgoed lopen. De getoonde spullen blijken tweedehandsjes te zijn. Terwijl de ouders in deze tv-spot zitten te zeuren over de nadelen van vies en oud kan het de kinderen niet schelen of het speelgoed nieuw of gebruikt is. De boodschap: geef de volgende generatie het goede voorbeeld door niet altijd nieuw maar ook eens een occasion te kopen. Dat scheelt in de portemonnee. Bovendien is het duurzaam, zonder dat je er al te veel moeite voor hoeft te doen. Voice over in de reclame: “Je hoeft de wereld niet te veranderen om de wereld te veranderen. Kijk vaker door de ogen van een kind.” In de dagenlange zwartevrijdagkakafonie was deze commercial een oase van rust. Een eenzaam eiland in de wereld van overvloed die de meeste marketeers hardnekkig blijven prediken.
Despoot
Waarom ik de spot van Marktplaats met afstand de reclame van 2022 vind, is omdat we dit jaar hebben ontdekt dat ‘het wel op kan’. Water, energie, natuur en ruimte worden steeds schaarsere goederen met een hogere prijs. We zullen zuiniger moeten omgaan met wat ons door moeder aarde wordt gegeven en dit eerlijker verdelen. Wie zich dat nog niet realiseerde, is mogelijk door Poetin wakker geschud. Ongewild heeft deze gruwelijke despoot ons getoond wat de werkelijke waarde is van energie. Het zou mooi zijn als we dit soort lessen niet van despoten maar van voorlopers zouden leren.
Overvloeddenken
In de zorg is het overvloeddenken nog de norm. Terwijl we aan alle kanten zien dat het ook in deze sector op kan, verspillen we waardevolle goederen die bijna nog nieuw zijn of zelfs ongebruikt. Nietapparaten (staplers) van honderden euro’s gaan na twee nietjes bij het grofvuil. Dat is toch stapelgek! En tandenborstels gaan na één keer poetsen de prullenbak in. Dat zou je thuis nooit doen. Laten we daar zo snel mogelijk mee stoppen.
Het is hoog tijd voor duurzame zorg. Gelukkig is daar de hergebruikhervorming al gestart, zij het bescheiden. Ook in de zorg ontstaan marktplaatsen, zoals Pharmaswap (medicijnen). Of de marktplaats voor incontinentiematerialen van Logistics Community Brabant Zorgplein. Meer over deze initiatieven lees je in het boek Heel de Zorg dat ik samen met Cathy van Beek heb geschreven en in 2022 heb gepubliceerd.
Geen oneindige voorraden
Het is goed om in 2023 eens wat vaker stil te staan bij of we iets echt nieuw moeten aanschaffen, thuis en op het werk. Laten we kijken door de ogen van onze kinderen die nog langer moeten leven op deze aarde met eindige voorraden.